Maestro: Music by Leonard Bernstein (Original Soundtrack)
Met Maestro hebben we in 2023 eindelijk een mainstreamfilm die de ongeëvenaarde muzikale prestaties van dirigent, componist, docent en humanitair Leonard Bernstein viert. Maestro, met Bradley Cooper als regisseur en hoofdrolspeler, vertelt het verhaal van een ambitieuze man met persoonlijke problemen die zijn relatie kapotmaken. Cooper pakt zowel op als naast de bühne uit om het muzikale genie Bernstein te portretteren. En dat met de hulp van de dirigent van het Philadelphia Orchestra, Yannick Nézet-Séguin. "Voor ons als klassieke muzikanten is het een zegen dat iemand die zo belangrijk is in onze wereld met zoveel zorg, schoonheid, emotie en authenticiteit op het witte doek wordt vastgelegd door Hollywood", aldus Nézet-Séguin. Er is in Maestro een indrukwekkend profiel verweven van Bernsteins leven in de muziekwereld, van zijn eigen werk en de grote symfonieën waarmee hij bekend werd als dirigent. De korte gesproken scènes uit de film voegen ook iets persoonlijks toe. De uitvoeringen van werken bevatten voorbeelden van hoe Bernstein zelf dirigeerde, waaronder een deel van zijn ontroerende vertolking van Mahlers 'Adagietto' met het Wiener Philharmoniker en een fragment uit zijn eigen Symfonie nr. 2,, 'Age of Anxiety', met het New York Philharmonic. De meeste delen en fragmenten, van Mass tot Trouble in Tahiti en de proloog van West Side Story, worden gepresenteerd in nieuwe uitvoeringen door het London Symphony Orchestra onder leiding van Nézet-Séguin. Nézet-Séguin ontdekte de opnames van Bernstein toen hij nog studeerde. "Ik raakte gefascineerd en voelde me geïnspireerd en beïnvloed door hem." Al snel nadat hij de dirigent werd van het Philadelphia Orchestra in 2012, werd het de missie van de Canadees om Bernsteins theatrale oratorium Mass op te voeren. "Zoals altijd in mijn leven en carrière begin ik groots als ik een componist wil leren kennen. Het was misschien wel één van de grootste schokken in mijn leven. Het leerde me veel over Bernstein. En ik denk dat ik mezelf wel kan identificeren met de combinatie van genres in dit stuk. Vanaf dat moment kreeg ik een enorme obsessie voor Bernstein en besloot ik dat ik al zijn symfonieën moest beluisteren, van Jeramiah tot Kaddish en The Age of Anxiety.” Naast zijn rol als dirigent, hielp Nézet-Séguin Bradley Cooper als adviseur bij zijn streven naar muzikale authenticiteit. De soundtrack bevat twee momenten waarin Cooper als Bernstein dirigeert: in een deel van de finale uit Mahlers Symfonie nr. 2, namelijk 'Auferstehung', en, in een repetitiescène, 'Make Our Garden Grow' uit Candide. “Het was belangrijk om Bradley te helpen en te begeleiden, zodat hij kon begrijpen waarom Bernstein zo speciaal was op de bühne, in tegenstelling tot andere dirigenten", laat Nézet-Séguin weten. "We waren er voornamelijk op gefocust om elk gebaar in de stijl van Bernstein uit te voeren.” "Er zijn ontelbaar veel video's van Bernstein die Bradley kon bekijken en waarvan hij kon leren. En ik behandelde andere video's met een voice-over, die de maat uitlegt, of uitlegt waarom hij hier naar links of rechts draait. Daarna bespraken we het samen. In onze sessies hadden we het vooral over de gebaren die hij maakte op specifieke momenten." Slaagde Cooper erin om, met zoveel hooi op zijn vork en zo weinig tijd, het grootse en levendige geluid van Bernstein na te bootsen met het LSO? Het antwoord ligt is nog niet zo eenvoudig. "Het was niet de intentie om een interpretatie van Yannick of van Bradley te krijgen, maar om samen tot een bepaald geluid te komen." Cooper droeg een oortje tijdens het dirigeren, waardoor Nézet-Séguin met hem kon praten en hem kon begeleiden. "Het is moeilijk om uit te leggen hoe nauw we hebben samengewerkt, maar zoals je je misschien kunt voorstellen, is het een fascinerende en ontroerende reis geweest voor ons allemaal." Het lijdt voor Nézet-Séguin geen enkele twijfel dat zijn bijdrage aan Maestro invloed op hem heeft gehad. "Het is lastig om te begrijpen hoe hij zich als symfonisch componist net zo goed op zijn gemak voelde op Broadway, in de filmwereld en in de religieuze muziek als in het Hebreeuws, Engels en Latijn. Het komt eigenlijk allemaal terug in zijn leven en in het feit dat hij van heel veel dingen hield, maar ook een biseksuele homoseksuele man was. Hij was zijn hele leven geïnteresseerd in mannen en voelde zich misschien wel zijn hele leven ontevreden over wat het leven voor hem inhield." Voor Nézet-Séguin is de film veel meer dan een ambitieuze biografie van een geweldige man. De film toont hoe klassieke muziek in de juiste omstandigheden een breed en nieuw publiek kan bereiken. "Ik hoop dat mensen door deze film en soundtrack nieuwsgieriger worden. Niet alleen naar Bernstein, maar naar klassieke muziek in het algemeen."